Anemia (niedokrwistość) jest stanem chorobowym, w którym stężenie hemoglobiny oraz masa krwinek czerwonych jest mniejsza niż poziom zapewniający właściwe utlenienie tkanek. Anemia najczęściej bierze się z niedoboru żelaza, ale nie jest to jedyny czynnik, a same deficyty mogą mieć różne podłoże. Młode kobiety coraz częściej odczuwają przewlekłe przemęczenie ogólne, zmiany w skórze: suchość, bladość, łamanie paznokci.
Mogą też odczuwać w ciągu dnia: osłabienie i męczliwość, bóle i zawroty głowy, obniżenie koncentracji i uwagi,
W ciężkiej postaci, jaką jest silna anemia, objawy obejmują dodatkowo duszność i tachykardię (przyspieszone bicie serca), zawroty głowy, mroczki przed oczami czy nawet utratę przytomności.
Dlatego warto udać się do lekarza i wykonać podstawowe badania:
morfologia
Fe
ferrytyna
kwas foliowy
Te podstawowe badania dają lekarzowi obraz jak pomóc i w jakim czasie aby wrócić do stanu równowagi.
Niedokrwistość to zmniejszenie stężenia hemoglobiny (Hb) <13 g/dl u mężczyzn lub <12 g/dl u kobiet (<11 g/dl w ciąży).
Ze względu na nasilenie wyróżnia się niedokrwistość:
łagodną – Hb 10–12,0 g/dl (lub 13 u mężczyzn)
umiarkowaną – Hb 8–9,9 g/dl
ciężką – Hb 6,5–7,9 g/dl
zagrażającą życiu – Hb <6,5 g/dl. Niedokrwistość z niedoboru żelaza to najczęstsza postać niedokrwistości, w której wskutek zbyt małej ilości żelaza w organizmie doszło do upośledzenia syntezy hemu i powstawania czerwonych krwinek mniejszych niż prawidłowe i zawierających mniej hemoglobiny.
Główna przyczyna utraty krwi:
przez drogi rodne – obfite miesiączki, mięśniaki, krwawienia pomenopauzalne
przez przewód pokarmowy (w tym stosowanie kwasu acetylosalicylowego i innych niesteroidowych leków przeciwzapalnych [NSLPZ], leków zmniejszających krzepliwość krwi [antykoagulantów], rak jelita grubego, rak żołądka, choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, żylaki przełyku, angiodysplazja [np. w chorobie von Willebranda], owrzodzenia w przepuklinie rozworu przełykowego, pasożyty – tasiemczyce, schistosomoza)
przez układ moczowy (rzadko), schistosomoza
przez drogi oddechowe – rozlane krwawienia pęcherzykowe, powtarzające się krwawienia z nosa (np. w chorobie Rendu, Oslera i Webera)
urazy i operacje
wielokrotni dawcy krw
przewlekła hemodializa
zwiększone zapotrzebowanie (przy niedostatecznej podaży w diecie)
wcześniaki, noworodki niekarmione mlekiem matki
okres dojrzewania
okres ciąży (II i III trymestr) i laktacji
w trakcie leczenia niedoboru witaminy B12
bardzo intensywne ćwiczenia fizyczne
upośledzone wchłanianie z przewodu pokarmowe
stan po usunięciu żołądka, stan po operacji bariatrycznej
zapalenie żołądka wywołane przez H. pylori, autoimmunologiczne zapalenie żołądka
celiakia i stan po usunięciu fragmentu jelita
dieta ubogobiałkowa, bogata w fosforany (jaja), szczawiany, fityniany i herbatę (utrudnia wchłanianie).
niedobór w diecie (wyniszczenie, niezbilansowana dieta wegetariańska i wegańska)
niedokrwistość z niedoboru żelaza oporna na leczenie żelazem (iron-refractory iron deficiency anaemia – IRIDA) – rzadka choroba genetyczna.
Jest suplementacja farmakologiczna żelaza ale jest i odpowiednia dieta.
Dieta na anemię powinna zawierać produkty z dużą ilością żelaza i witaminy C, witamin z grupy B i kwasu foliowego. Polecane są: mięso, wędliny, ryby, przetwory zbożowe, warzywa, a w szczególności podroby: wątroba wieprzowa, wątroba cielęca, wątróbka drobiowa i kaszanka, które zawierają bardzo dużą ilość żelaza.
Doskonałym źródłem pierwiastka, którego braki przyczyniają się m.in. do anemii jest:
– pokrzywa
– natka pietruszki
– buraczki czerwone
– pestki dyni i słonecznika
– pełnoziarniste pieczywo
–fasola, groch, soczewica
–bakalie: rodzynki, suszone śliwki, orzechy
– przyprawy: kozieradka, szałwia, kminek, kurkuma, anyż
Oczywiście żelazo znajdziemy też w sporych ilościach w czerwonym mięsie. Pamiętać jednak należy, że to pochodzące z produktów roślinnych jest dużo łatwiej przyswajalne i lepiej wchłania się do organizmu. Niezwykle cennym źródłem żelaza są glony i algi, takie jak chlorella czy spirulina.
Zmieniając swoją dietę na bogatszą w żelazo, warto zwrócić uwagę na to, że ludzki organizm lepiej przyswaja ten pierwiastek, gdy jest dostarczany wraz z witaminą C. Jedząc bogate w żelazo ryby, jajka, krewetki czy ocet jabłkowy, dobrze jest między tym zjeść cytrusy, porzeczki, albo truskawki.
UWAGA! Przyswajanie żelaza utrudniają napoje – kawa i herbata oraz nabiał. Pamiętaj o tym, gdy zauważysz u siebie niedobory i postanowisz zmienić swoją dietę!
Comentários